Ông Yanukovych "sai lầm khi bắn dân"

 Đám tang người biểu tình bị cảnh sát dưới chính quyền Yanukovych giết chết trong cuộc 'cách mạng dân chủ'

Tổng thống bị phế truất của Ukraine, ông Viktor Yanukovych mắc sai lầm nghiêm trọng khi ra lệnh nổ súng bắn vào người dân dù đây có thể chỉ là phép thử để 'nắn gân' quần chúng nổi dậy hay không, theo nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế từ Việt Nam.

Việc nổ súng này đã vi phạm một quyết nghị đã được châu Âu thỏa thuận được từ thập niên 1960 theo đó các chính quyền không được phép nổ súng vào đoàn biểu tình, theo Tiến sỹ Lương Văn Kế, Chủ nhiệm Bộ môn Châu Âu học, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn từ Hà Nội.
Theo nhà nghiên cứu, ông Yanukovich đã phải dừng tay sau khi hàng chục người biểu tình chống chính phủ bị giết chết, hàng trăm người khác bị thương, vì cảm thấy không ngăn được phong trào của quần chúng và đặc biệt do thấy rằng các lực lượng cảnh sát, quân đội và an ninh có thể không đồng tình với hành động đàn áp dân.
"Xô xát này của nhiều phía, cả hai bên cùng thiệt mạng cả, dù rất kiềm chế nhưng bản thân Yanukovych cũng thấy rằng cần thử một ngón đòn để răn đe, để làm sao ngăn chặn được dòng người biểu tình, ngăn một cuộc đảo chính hay chiếm các cơ quan nhà nước dưới sự lãnh đạo của ông ấy. Đây là cố gắng cao nhất của ông ấy," ông Kế nói với BBC hôm 24/2/2014.

'Quân đội không xa rời nhân dân'

Chuyên gia về châu Âu học thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội lý giải vì sao ông Yanukovych cuối cùng đã "chùn tay" trước phong trào mà ông gọi là cuộc Cách mạng Dân chủ lần thứ II chỉ trong thời gian ngắn ở quốc gia Đông Âu hậu cộng sản.
Ông Kế nói:
"Thế thì tại sao ông ấy lại không dám mở rộng quy mô hay vũ khí nặng tay hơn? Bởi vì ở đây còn liên quan đến đội ngũ quân đội và công an, tại vì ngay cả cảnh sát cũng là những lực lượng là con em của nhân dân Ukraine cả, họ không phải nghe theo mệnh lệnh để tiêu diệt, chống lại chính nhân dân mình."
Theo nhà nghiên cứu cho dù ông Yanukovych ra lệnh dùng xe tăng giống như chính quyền Trung Quốc đã từng làm ở Thiên An Môn năm 1989, thì không có gì chắc chắn rằng các lực lượng vũ trang Ukraine sẽ nghe theo lời của ông.
"Cảnh sát sau đó cũng lên diễn đàn mạng nói họ có tội khi bắn vào nhân dân."
"Về phía người biểu tình, họ chấp nhận một sự hy sinh...lòng hăng hái muốn cách mạng của họ cũng khiến họ sẵn sàng liều lĩnh hơn khiến ông Yanukovych không thể đẩy thêm bạo lực."
"Ông Yanukovych là con đẻ của các chế độ coi bạo lực là rất quan trọng."
"Sự lựa chọn của nhân dân Ukraine đi theo mô hình phát triển là Liên minh châu Âu là có lý do...họ rất lo sợ sự trở lại của mô hình Xô Viết hoặc mô hình nhiều khuyết tật là Nga."
Tiến sỹ Lương Văn Kế cũng bình luận khả năng Nga có tiến hành hành động quân sự hoặc có các hình thức can thiệp khác vào tình hình Ukraine hay không.
Ông nói về số phận của ông Yanukovych, người đã bị Bộ Nội vụ lệnh truy nã và khả năng liệu Nga có tìm cách 'bảo kê' ra sao cho người đã có công đưa Ukraine "thân Nga" hay không.

BBC